Margriet over spiritualiteit en spirituele groei
Margriet is yogadocent en oprichter van Yoga Spot. Ze geeft les op maandagmiddag om 11.30 uur. Naast haar ervaring als yoga docente heeft Margriet veel ervaring met meditatie en volgde ze een opleiding tot healer/reader en bewustzijjnscoach. Zij geeft naast haar reguliere les en de invallessen, ook healings en mantra zang workshops bij Yoga Spot.
Ik merkte al heel jong dat ik ´anders´ was dan andere kinderen. Als kind was ik graag alleen en in de natuur, ik kon uren op de voorplecht van mijn ouders´ boot zitten, kijken, voelen hoe de wind door mijn haren streek. Ik dacht ook veel na over dingen waar ik niet met andere kinderen over kon praten. De zin van het leven bijvoorbeeld, daar waren maar weinig 10-jarigen in geïnteresseerd. Waarom mensen zijn zoals ze zijn, vroeg ik me toen ook al af. Ik zag energie, kleuren om mensen heen, en merkte op dat wat mensen zeiden vaak niet klopte met wat ze voelden… Pas later, véél later, kwam ik erachter dat ik heldervoelend was. Als kind vond ik het een last, en ik hield het dan ook verborgen, maar in mijn latere banen – zeker in mijn baan als recruiter – was het heel handig dat ik kon voelen wat anderen voelden – ik deed meer dan gemiddeld een ‘perfect match’. Toen ik in de gevangenis ging werken was het in eerste instantie een vreselijke handicap, want met 148 afkickende verslaafden in je directe omgeving is heldervoelend zijn geen pretje!
Toen ik 28 was en naar Zuid-Oost Azië reisde om Tibet, Burma en Thailand te bezoeken wilde ik graag 10 dagen mediteren. De mensen die dat hoorden rolden over de grond van het lachen. Ik kon toen nog geen vijf minuten m’n mond houden, laat staan stil zitten. En toch hield ik stug vol. Ik vond een fantastische Australische Vipassana meditatieleraar (nu heet ’t mindfulness) die 8 jaar als monnik in een Burmees klooster had doorgebracht. Hij was net uitgetreden en hij woonde in een Thaise tempel waar hij meditatie onderricht gaf. Ik ging mijn 10-daagse stilte retraite in met 5 Thaise vrouwen. Het was een verbijsterende ervaring. Elke keer dat ik dacht ‘nu kan ik echt niet meer’, en ik mijn ogen open deed om het op te geven, stond hij in de deuropening naar me te glimlachen. Na de 10 dagen stilte heb ik gevraagd hoe dat nou kon, dat hij er altijd was als ik vastliep. “Well, you know – day 3, day 4, they all break. They cannot hold their facades, they have to face their anger and fear”, antwoordde hij. Ik was verbaasd, want ik dacht toen nog dat ik uniek was in mijn struggle. Maar nee hoor, al duizenden jaren loopt de mensheid dezelfde rat race, lopen we dezelfde rondjes in ons identieke hamster rad, en worstelen we met dezelfde issues. Dat vond ik echt een bevrijding, dat ik niet uniek was!
Ik leerde dat meditatie er aan de buitenkant vredig uit kan zien, terwijl aan de binnenkant een orkaan kan woeden. Sindsdien mediteer ik graag samen met anderen. Ik zette zijn teksten op schrift en hielp hem zo zijn eerste boek uit te geven; see it, know it, watch it go, en kreeg een aantal boeken tips. Eén van de meest bijzondere waarheden die ik leerde, was “pain can be your friend” – maar daarover een andere keer meer. Ik las alles wat los en vast zat over meditatie, persoonlijke ontwikkeling, mediteerde veel en lang. Na echt een heel lange tijd vond ik dat meditatie en beweging geïntegreerd zouden moeten zijn. Dit lichaam hebben we ten slotte ook niet voor niets. Zo ontdekte ik de meditatie in beweging, via Chi Neng Chi Kung naar yoga. En daar ging de volgende deur open… Een wereld vol mensen en leraren die allemaal dezelfde weg bewandelden.
- Wat betekent spirituele groei voor jou?
Spirituele groei betekent voor mij; open staan voor alles dat zich aandient, en bereid zijn daarvan te leren. Alle processen in jezelf en in de wereld om je heen te observeren en de wijsheid ervan te ervaren. Durven toegeven dat je niet alles weet, dat er leraren zijn die je op weg helpen. Zelfs je kat kan je leraar zijn, als je maar open staat voor de boodschap. Spiritualiteit is voor mij; thuiskomen bij mezelf. We leven zo’n naar de buitenwereld gekeerd leven, terwijl geluk daar niet ligt. Geluk buiten jezelf zoeken is als het vangen van een wolk met een lasso – onmogelijk. Dus moet je je aandacht naar binnen keren, zoeken naar het waarom; van dingen, van reacties, van álles, eigenlijk.
Spiritualiteit is voor mij ook; contact, en respect voor anderen. Doordat ik iedereen als een spiegel benader, en ik ook een spiegel ben voor de mensen die met mij in aanraking komen, weet ik ook hoe scherp een reactie kan binnenkomen. Ik probeer altijd te kijken waar iemand is op z’n pad en benader diegene vanuit die invalshoek. En spiritualiteit is voor mij ook dankbaarheid, voor het bestaan, voor het leven. Een groot wonder vind ik het.
- Hoe komt spiritualiteit tot uitdrukking in jouw dagelijkse leven? Hoe vertaal jij spirituele groei in je dagelijks leven? Je dagelijks handelen?
Sinds de oprichting van Yoga Spot is spiritualiteit dagelijks in mijn leven. Vroeger moest ik er meer moeite voor doen, zeker in de tijd dat ik in een gevangenis werkte!
Het zal je niet verbazen dat ik elke dag mantra´s zing en luister. De mantra’s helpen me te focussen. Ik mediteer ook dagelijks. Nouja, bijna dagelijks. Nee, toch echt wel dagelijks. Ik ben niet iemand die er een vast moment voor heeft, maar het moet me passen. Vaak vertraag ik plotseling. Dan ben ik me volledig bewust van mezelf, wat er om me heen is of gebeurt, hoe ik me voel, alle reacties om me heen. Dan ben ik intens gelukkig. Ik zou wel vaker in die volledig verbonden staat willen zijn, maar het dagelijks leven zuigt me weer op en dan is het gevoel weer weg. Door steeds meer te “zijn” in plaats van te “doen”, en me bewust te zijn, groeien de momenten waarin ik echt “ben”.
Ik probeer in mijn dagelijks handelen zo goed mogelijk voor de wereld en mezelf te zorgen. De voorschriften, ‘precepts’ uit het boeddhisme zijn daarbij mijn leidraad, die komen grofweg overeen met de Christelijke principes en het achtvoudige pad van Patanjali; compassie voor al wat leeft, de waarheid spreken, niet stelen, niet jaloers zijn, controle van de zintuigen, maar ook tevreden zijn, de energie die ik heb wijs gebruiken, bestudering van het zelf. Daarnaast doe ik regelmatig meditatie-, yoga- en ademhalingsoefeningen om mijn lichaam en geest gezond te houden. Maar dat is de dagelijkse gang van zaken, dat is nog geen spirituele groei.
Ik groei door de leringen die ik krijg of vind te integreren in het dagelijks leven. Afgelopen week was ik bijvoorbeeld bij Maratika Rinpoche, de abt van een klooster hoog in de bergen in Nepal. Hij vertelde ons het belang van het integreren van intentie en tevredenheid bij alles wat we doen. Die wijsheid breng ik vervolgens in de praktijk in alles wat ik doe. Als ik het geïntegreerd heb en het werkt voor mij, dan deel ik het in de yogalessen die ik geef, zodat ik anderen ook kan helpen.
- Wat is jouw grootste uitdaging als het gaat om spirituele groei in de dagelijkse praktijk?
Dat ik het niet als iets vanzelfsprekend zie, of denk dat het vanzelf gaat. Ik ben nogal stress gevoelig, en heb al vier burn-outs achter de rug. Je zou denken dat ik ervan zou leren, maar als ik het druk heb spring ik het hamsterwiel in en ren ik m’n rondjes. Dan vergeet ik de momenten van reflectie, vergeet ik hetgeen te doen wat me gelukkig maakt: even achterover leunen en kijken. Ik neem dan niet de tijd om te mediteren, te wandelen of aan yoga te doen. Ik neem dan ook geen tijd om mijn leraren op te zoeken of talks/filmpjes te kijken die me inspireren. Die schieten er het eerste bij in – en ik zelf daarmee ook.
Daarnaast ben ik ook nog eens verslavingsgevoelig, dus op het moment dat ik mijn spirituele praktijk verwaarloos, nemen suiker en alcohol graag die plaats in. Ik slaap dan te kort en verlies mezelf in details en onzin-dingen. Dat is vaak het moment waarop ik mezelf terugvindt: met buikpijn, een foute roman en een glas wijn op de bank.
Ik ben net een klein kind; ik gedij het beste bij rust, reinheid en regelmaat. Op gezette tijden mijn yoga en rituelen, en op tijd naar bed, zonder uitspattingen. Maar dan vind ik het leven zooooooo saai en stap ik toch weer van mijn pad af, en vervolgens kan ik weer opnieuw beginnen. Mijn uitdaging is daarom de kwaliteit te zien van rust, ook als ik het saai vind.
- Kan je een specifiek moment/ervaring omschrijven dat je enorm heeft doen groeien? Welk inzicht heeft het je gebracht?
Haha ja, ik heb wel een interessant verhaal. Ik was ooit tien dagen in een klooster in Myanmar om te mediteren, en daar kreeg ik een ervaring waarvan ik dacht dat ik verlicht was. Ik dacht het écht! Van dat gevoel van bliss heb ik twintig minuten zitten genieten, toen dacht ik “nu ben ik toch verlicht, ik kan nu naar bed, dan kan ik morgen van hieruit weer verder”. Ik ben nog nooit zo lekker gaan slapen (destijds sliep je op een rieten mat op een houten plank, erg comfortabel was het niet). Maar toen ik de volgend ochtend wakker werd, zat ik gewoon weer in mijn stoffige zelf. Weg gevoel van verlichting. Oh oh wat zullen mijn leraren toen gelachen hebben om mijn boosheid en verontwaardiging. Ik nu, achteraf – zeventien jaar later ook, maar toen was ik des duivels dat het me was ontglipt. Had ik al die moeite gedaan, voor niets! Nog jaren heb ik dagen, weken, maanden achter elkaar gemediteerd om die ene ervaring weer terug te krijgen. Pas veel later, realiseer ik me dat het een “mindfuck” was. Mijn mind was het zat om de hele tijd bekeken te worden, en heeft me een prachtige fantasie voorgeschoteld, zo van “is dit wat je wil? Nou hier heb je het dan”. Mijn mind heeft zich denk ik de rest van de nacht suf liggen lachen dat ie me zo beetgenomen heeft. Tja. Ik kan er nu zelf ook wel om lachen. Maar toen…
Het inzicht dat het me geeft, is dat de mind je écht voor de gek kan houden. Dat het geen zin heeft om vast te houden aan iets dat er niet meer is, of om daar boos van te worden. Het inzicht dat alles verandert. Dat je je kan vastklampen aan iets wat eigenlijk nooit echt heeft bestaan, en dat je dat een lange tijd erg ongelukkig kan maken. Dat alles in het leven tijdelijk is. Maar ook dat alles kan, als je er maar tijd en moeite in steekt. Dat de intentie die je aan iets meegeeft, en de werkelijke actie die je onderneemt, samen met het genieten van wat je doet, samen zorgen voor groei.
- Op welke manier heeft yoga je geholpen om spiritueel te groeien?
Na tien jaar alleen maar meditatie, vond ik alleen meditatie zo droog. Ik kon inmiddels prachtig stil zitten en naar binnen keren op mijn mat, maar als ik in beweging kwam, was het gevoel van innerlijke balans direct verdwenen. Dat vond ik jammer. Dus wilde ik mijn meditatie in beweging brengen – en dat deed ik met yoga. In mijn opleiding tot healer, reader en bewustzijnscoach leerde ik dat alles wat je niet verwerkt, zich in je lichaam nestelt als spanning en stress. Van yoga heb ik geleerd, dat je die spanning kan losmaken door de stretch. De beoefening van yoga maakt dat je ruimte krijgt waar je vast zit – mentaal, emotioneel, fysiek en spiritueel. Vooral na mijn yoga practise heb ik vaak inzichten, die puur tot me komen omdat alles in balans is. Van mijn leraren heb ik ontzettend veel geleerd, zowel van de yoga- als van de (vaak Tibetaanse) spirituele leraren. Ze hebben zulke grappige metaforen dat je het niet meer vergeet. Zoals “geluk zoeken buiten jezelf is als een wolk vangen met een lasso”. Of: “Boosheid is als het drinken van vergif en verwachten dat je vijand eraan sterft”. Hilarisch vind ik ze. Daar kan ik een hele les omheen bouwen. En in die les voel ik bij de yogi’s die met mij yoga beoefenen, waar deze emotie zit, en hoe die vorm heeft gekregen, en hoe we het kunnen afbouwen. Fantastisch.
- Is er een eindpunt in spirituele groei? Er wordt vaak gesproken over verlichting in relatie tot yoga. Wat betekent verlichting voor jou en wanneer is het bereikt?
Hmmm… zoals je inmiddels weet dacht ik ooit al eens dat ik verlicht was, dus dat leek me het einde. Maar er is geen eind aan spirituele groei. Als je goddelijke bliss verwacht, gaat een glimpje innerlijke rust onopgemerkt aan je voorbij. Dat glimpje, dát is verlichting. In het begin zal je misschien eens per maand een glimpje krijgen, en als je je spirituele practise doorzet eens per week, eens per dag, wellicht ooit eens per uur… en de aaneenschakeling van momenten waarin je volledig in contact bent met wat er is, moment na moment, is volgens mij verlichting.
De ‘glimpjes’ doen zich bij mij voor, als ik in harmonie ben. Als mijn adem is verbonden met mijn beweging, als mijn mind gefocust is. Het vaakst doen ze zich bij mij voor bij zingen. Dan komt alles samen. Volledig bewustzijn van mijn lichaam en alle processen daarin, mijn mind is in het moment, en als ik me realiseer dat ik gelukkig ben tijdens wat ik doe.
- Op welke manier probeer jij anderen te ondersteunen in hun ontwikkeling/spirituele groei? Hoe vinden mensen dat terug bij Yoga Spot?
De wijze lessen die het leven en mijn leraren me leren, geef ik door in mijn yogalessen. Ik verwerk ze in een les. Dat betekent wel dat ik veel praat tijdens een les – daar moet je tegen kunnen. Want ik wil je mind iets geven om op te kauwen – niet je eigen eindeloze spiraal van gedachten, maar een nieuw inzicht. Zoals; als het gras bij de buurman groener is dan bij jezelf, heb je waarschijnlijk niet goed voor je eigen gras gezorgd. Dat schudt mensen meestal wel wakker. En dan gaan we onkruid wieden, opnieuw zaaien, water geven, groeien – en oogsten.
Naast de lessen geef ik ook graag advies. Niet welke yogabroek het lekkerst zit, of welke les het beste bij je past, maar meer levenswijsheid. Eén van mijn coaches vroeg me twintig jaar geleden wat ik wilde worden als ik later groot was. Ik heb toen geantwoord: “een wijze oude vrouw”. Zij adviseerde me daar toen vast mee te beginnen – en dat heb ik gedaan. Er zijn niet veel dingen die ik liever doe dan alle kennis die ik heb, gebruiken om anderen te helpen. Dan gaat alles stromen.
- Wat je verder nog kwijt wilt…
Ik denk dat spiritualiteit voor iedereen anders is. Daarom hebben we ook zo’n divers team yogadocenten. Iedere benadering sluit weer aan bij andere yogi’s. Die verscheidenheid vind ik belangrijk. Er zijn docenten die gemakkelijk citaten van de Boeddha kunnen reciteren, en anderen die uit eigen ervaring vertellen en daarop verder gaan. Het belangrijkste is dat je je op je spirituele pad realiseert dat elk moment, elk contact belangrijk is en je een les kan geven. Het begint misschien door een klein lichtje op je yogamat, maar als je je yoga mee naar de echte wereld kan nemen, begint spiritualiteit te leven…
Liefs
Margriet
