Ontsnappen – dat doen we allemaal wel eens. Wegdromen bij een mooi schilderij of een prachtige foto. Je vakantiebestemming uitkiezen terwijl je op kantoor druk bezig lijkt. Tijdens een vergadering je gedachten er niet bij kunnen houden omdat je denkt aan de persoon op wie je verliefd bent. Instagrammen tijdens die saaaaaaaaaie online vergadering.
Het lijkt onschuldig – en tot op zekere hoogte is het dat ook. Tot het je leven begint te beperken. Daar sta je vaak niet eens bij stil, maar doordat je op kantoor wegdroomt (of droombestemmingen bekijkt tijdens werktijd) ben je niet in het huidige moment.
Natuurlijk moet je ontsnappen als je in gevaar bent. Letterlijk, door weg te duiken als een tram of scooter je probeert te overrijden. Uit een relatie stappen die niet heilzaam voor je is. Vluchten als je in oorlogsgebied woont. Maar daar heb ik het hier niet over.
Soms is het huidige moment helemaal geen fijne plaats om te zijn. Als je ruzie hebt met je baas of beste vriend, je net ontslagen bent, je ziek bent, je geliefde vreemd blijkt te gaan of je vader kanker blijkt te hebben. Je kan dan ‘je gedachten verzetten” door tv te kijken, een boek te lezen, gezelschap te zoeken van mensen die je aardig vindt, een nieuwe baan zoeken, elders gaan wonen. Aktie ondernemen is vaak zinniger dan je gedachten telkens opnieuw in een rondje te draaien om een probleem op te lossen – iets wat ze overigens niet kunnen als jij nadenkt, want je onbewuste gaat met deze gegevens aan de slag om een oplossing te bedenken en niet het bewuste deel van je mind – dus voor het oplossen van een probleem is escapisme een heel goed idee.
Maar er zijn ook minder goede ideeën van escapisme. Bijvoorbeeld: vreemdgaan of een relatie naast je huidige relatie beginnen omdat je huidige relatie je niet meer bevredigt. Zeuren over je baas of over je werk tegen je collega´s, omdat je baan je niet bevalt. Je ziekte ontkennen – sommige mensen doen dit tot een paar uur voor ze sterven. Drank gebruiken om je gevoelens van stress te onderdrukken. Drugs… ja, om maar niet te hoeven voelen wat zich aandient. Dit is niet heilzaam. Niet voor jezelf, niet voor je geliefden en niet voor je omgeving.
In deze gevallen is het zinvol om de oorzaak van het probleem aan te pakken. Ben je niet gelukkig in je relatie? Praat erover met je geliefde, voor het te laat is. Ben je ziek en word je niet meer beter? Praat erover met je dierbaren en als je dat moeilijk vindt, met je huisarts. Bevalt je baan je niet? Zeg hem op, vind een nieuwe. Verspil dit prachtige leven niet aan een bezigheid die je energie niet waard is. Zoek professionele hulp als je merkt dat je niet zonder verdovende middelen kan. Geloof me, er zijn meer mensen die een alcohol- of drugsverslaving hebben dan ze zelf denken.
Jezelf afleiden van een situatie die je niet bevalt lost niets op. De situatie aanpakken daarentegen wel. Dat vereist moed, en weten wat je dan wél wil. Als je last hebt van escapism – willen ontsnappen aan de huidige situatie – en je maakt er een gewoonte van om jezelf in alle situaties af te leiden van wat zich aandient, leef je dus nooit écht en los je nooit iets op. Je kan dan zomaar op je sterfbed terugkijken op een maar half bewust en onbevredigd geleefd leven. Dat klinkt niet echt aantrekkelijk toch?
Soms schuurt het nogal, het leven. Zoals één van de hoofddirecteuren van Justitie ooit tegen me zei: “zonder wrijving geen glans”. Maar hoe ga je met die schuring om? Het is niet prettig om geconfronteerd te worden met de realiteit als die onaangenaam is. Dan is de afleiding van de telefoon, televisie, andere mensen een fijne escape, maar daarmee pak je het probleem niet aan. Schrijf eens op, wat je wel en niet bevalt aan je leven. Is het in balans? Hoe zou je willen dat je leven er over 2 / 5 / 10 jaar uit ziet? Met wie woon je? Waar? Wat doe je? En maak dan eens een lijstje van wat er anders zou moeten om dit ideale leven vorm te geven. Kom je er niet uit? Boek dan een afspraak met een coach. We hebben een stuk of zes life coaches die aan Yoga Spot verbonden zijn. Omdat we weten dat het soms echt kan helpen om met iemand te praten die afstand heeft van jouw leven en de juiste vragen stelt.
We zijn er zo aan gewend dat het leven maar mooi en fijn moet zijn dat we niet meer weten hoe we moeten omgaan met tegenslag of de onplezierige kanten van het leven. Mijn therapeut zei tegen me: met de schoonheid komt ook de drek, en als je de schoonheid niet zou zien zou je de drek ook niet accepteren. Maar bij het leven horen ook saaie of onaangename dingen en die heb je te accepteren – en hoe blijmoediger je dit doet, hoe prettiger je leven wordt.
Recent kwam ik in een situatie waarin ik te maken had met escapisme. Ik zal je de details besparen, anders wordt dit een héél lang verhaal. Wat ik wel met je wil delen, is dat ik veel gelukkiger ben dan een paar maanden geleden. Ik heb weer het gevoel grip te hebben op mijn leven. Ik heb een fijne coach met wie ik regelmatig thee drink. Ik laat de wijn staan. Ik weet weer welke kant ik op wil in mijn leven en doe dat weer met plezier. De onzekerheid over een aantal onderdelen in mijn leven is verdwenen. Ik kies bewust voor de mensen die ik om me heen wil hebben. Ik geniet van wat er is en waar ik niet van geniet kiep ik de prullenbak in. Ik wil geen dingen meer doen die me niets brengen, ik weiger relaties te onderhouden die schadelijk voor me zijn en ik maak mezelf niet afhankelijk van een escape om gelukkig te zijn. Ook accepteer ik niet dat mijn huisgenoten dit doen, de grote en de kleine niet. We zijn met wat er is, ontsnappen niet meer. En wat ons niet meer dient, laten we los.
Franciscus van Assisi (1181-1226) zei hierover: “Geef me de moed om te veranderen wat ik kan veranderen. Geef me de wijsheid om te accepteren wat ik niet kan veranderen. Geef me het inzicht om het verschil tussen beide te zien.
Liefs,
Margriet
